Her bir awtoulag ýörite mehanizm - kuwwat penjiresini ulanyp amala aşyrylýan gapdal (gapy) penjireleri açmak ukybyna eýedir.Kuwwat penjiresiniň nämedigini we haýsy funksiýalary ýerine ýetirýändigini, haýsy görnüşlerini, nähili işleýändigini we bu makalada işleýändigini okaň.
Kuwwat penjiresi näme
Kuwwatly penjire ulaglarda, traktorlarda, oba hojalygynda we beýleki enjamlarda gapdal (gapy) aýnalary ýokarlandyrmak we düşürmek üçin mehanizmdir.
Kuwwatly penjire ulagyň kömekçi ulgamlaryna degişlidir, ýerine ýetirýär
birnäçe funksiýa:
• Gapy penjireleriniň ýagdaýyny kadalaşdyrmak (olary ýokarlandyrmak we peseltmek);
• Gapynyň berkligini üpjün etmek üçin stakany ýokary galdyrylan ýagdaýda basmak;
• Aýnany islendik saýlanan ýerde berkitmek;
• Bölekleýin - penjire ýapylanda we ajar (aýnanyň berkidilmegi sebäpli) ulaga rugsatsyz girmekden goramak.
Awtoulagda kuwwatly penjiräniň bolmagy kabinadaky mikroklimaty sazlamaga, şemallaşdyrmaga, çilim tüssesini aýyrmaga we ş.m. mümkinçilik berýär. Şeýle hem bu ýönekeý enjam, käbir ýagdaýlarda gapylary açmazlyk we çykmazlyk üçin ulagy ulanmagyň amatlylygyny ýokarlandyrýar. Awtoulag.
Kuwwatly penjireleriň görnüşleri we aýratynlyklary
Kuwwatly penjireler sürüjiniň görnüşine we göteriş mehanizminiň dizaýnyna görä bölünýär.
Sürüjiniň görnüşine görä, güýç penjireleri:
• El bilen (mehaniki) hereketlendiriji bilen;
• Elektrik bilen dolandyrylýar.
El bilen işleýän penjireler häzirki zaman ýolagçy awtoulaglaryna seýrek gabat gelýär, kem-kemden elektrik penjireleri (ESP) bilen çalşylýar.El bilen penjireler dizaýnda has ýönekeý we awtoulag saklananda-da ulanylyp bilner.ESP-ler has amatly we amatly, ýöne olar diňe ot ýakylanda işledilip bilner.Şonuň üçin el mehanizmleri indi traktorlarda, ýörite, oba hojalygy we beýleki enjamlarda, ýük awtoulaglarynda giňden ulanylýar.
ESP-ler öz gezeginde dolandyryş ulgamynyň algoritmine görä iki görnüşe bölünýär:
• Göni (el bilen) dolandyryş bilen - mehaniki penjire penjiresiniň ornuny tutýan diňe güýçli penjire hereketlendiriji hereketlendiriji dolandyryş bölümi üpjün edilýär;
• Elektron (awtomatiki) dolandyryş bilen - güýç penjiresiniň mümkinçiliklerini ep-esli giňeldýän, dürli awtomatiki funksiýalary berýän elektron dolandyryş bölümi üpjün edilýär.
Kuwwatly penjirelerde üç görnüşden birini götermek mehanizmi bolup biler:
• Kabel - aýna polat kabel, zynjyr ýa-da guşak ulanylýar;
• Leňňer - hereketlendiriji dişli otly arkaly hereketlendirijiler ulgamy (bir ýa-da iki) tarapyndan ýerine ýetirilýär;
• Çukur we gysgyç - aýna belli bir teker we gysgyç boýunça hereket edýän wagon bilen dolandyrylýar.
El bilen işleýän penjirelerde diňe kabel we hereketlendiriji hereketlendiriji mehanizm bolup biler, ESP-ler ähli görnüşli hereketlendiriji mehanizmler bilen enjamlaşdyrylandyr.
Kuwwatly penjire gapynyň içki boşlugyna oturdylýar, el bilen dolandyrylýan mehanizmler gapynyň içki panelinde tutawaç çykyşyna eýe, ESP-de dolandyryş bölümi gapynyň goltugynda ýerleşýär (merkezi gözegçilik hem bar) dolandyryş panelinde ýa-da konsolda birlik).
Kabel penjiresiniň sazlaýjysynyň dizaýny we işleýiş prinsipi
Umuman aýdanyňda, kabel penjiresini sazlaýjy hereketlendiriji mehanizmden, çeýe hereket edýän elementden, aýna ýaýdan we gollanma rolik ulgamyndan durýar.
Sürüji mehanizminde kabeliň hereketini üpjün edýän dişli otly we baglanyşykly hereketlendiriji rolik bar.Dişli otly tutawaçdan ýa-da elektrik hereketlendirijisinden tork alýar we ony çeýe elementiň terjime hereketine öwürýär.Şeýle hem, sürüjiniň mehanizminde aýnany saýlanan ýagdaýda düzedýän bahar gulplama mehanizmi bar.
• Deşik bilen nebit üpjünçiligi üçin uzyn çyzyk (diňe kanalyň gyrasynda ýerleşýän çyzgyda ýerine ýetirilýär - bu aşaky esasy çyzgy we ýokarky birleşdiriji çybyk çyzgysy);
• Laraňy berkitmek we krank miliniň eksenel hereketini çäklendirmek üçin gapdal diwarlar (ýakalar).
Astar köp gatly gurluş bolup, onuň esasy iş ýüzüne sürtülme garşy örtükli polat plastinka bolup durýar.Hut şu örtük sürtülmäniň azalmagyny we rulmanyň uzak ömrüni üpjün edýär, ýumşak materiallardan ýasalýar we öz gezeginde köp gatly bolup biler.Pes ýumşaklygy sebäpli, örtük örtügi krank miliniň mikroskopiki bölejiklerini siňdirýär, bölekleriň dykylmagynyň, ýuwulmagynyň we ş.m.
Çeýe element hökmünde kiçi diametrli polat kabel köplenç ulanylýar, ýöne zynjyr we wagt guşagyny hem ulanmak bolýar.Kabel, sany iki, dört ýa-da ondan köp bolup bilýän sürüjini we ýol görkeziji roliklerden aýlanýar, kabeller bir ýa-da iki dik (düşýän) şahasy bolar ýaly tertiplenýär.Aýnanyň aşaky gyrasyny saklaýan bu şahalara ýaýlar dakylýar.Ygtybarly disk we süýşmegiň öňüni almak üçin, sürüjiniň rolundaky kabel iki öwrümde goýulýar.
Kabel hereketlendiriji mehanizmiň iki görnüşi bar:
• Bir işleýän şahasy bilen - kabelde aýna ýaýyň ýerleşýän ýekeje dik şahasy bar;
• Iki işleýän şahasy bilen - kabel birnäçe rulondan aýlanýar we aýna dakylýan ýaýlaryň ýerleşýän iki sany dik şahasy bar.
Kabel penjireleri köplenç kabeliň dik şahalary boýunça hereket edýän we ýaýyň dogry hereketini üpjün edýän raf ýa-da turba görnüşinde relsleri ulanýarlar.Könelmekden we poslama garşy goramak üçin üpjünçilik şahalaryndaky kabel plastik gabyň içine salynýar.Kabel dartgynlylygynyň gowşamagynyň öwezini dolmak üçin kabeliň ujunda ýerleşýän we ýapyk halka birikdirýän kabel ýalpak saýlama çeşmeleri berilýär.
Kabel penjiresini sazlaýjy ýönekeý işleýär: tutawaçdan ýa-da elektrik hereketlendirijisinden tork hereketlendiriji mehanizmine geçirilýär, dişli otly bilen öwrüler we sürüjiniň roluna geçirilýär.Sürüji rolikde ýerleşýän kabel terjime hereketini alýar we hereketiň ugruna baglylykda, stakanyň kömegi bilen stakany galdyrýar ýa-da düşürýär.Sürüji mehanizmi togtadylanda, berkitme işjeňleşdirilýär (diňe bahar ýa-da has çylşyrymly enjam bolup biler) we aýna saýlanan ýagdaýda saklanýar.
Leňňer penjiresini sazlaýjynyň dizaýny we işleýiş prinsipi
Leňňer penjiresini sazlaýjy, hereketlendiriji mehanizmden, leňňer ulgamyndan we aýna dakylýan ýaýly arkadan ybarat.
Sürüji mehanizmi tutawaçdan ýa-da elektrik hereketlendirijisinden tork alýan hereketlendiriji dişli we dişli sektordan ybarat.Leňňer dişli sektora berk birikdirilip, tersine kiçijik diametrli rolik bar.Rolik, ýaý bilen birikdirilen we aýnanyň aşaky gyrasyna berk berkidilen rokeriň ýerine girýär.
Leňňer penjiresiniň birnäçe görnüşi bar:
• Bir leňňer bilen;
• Olaryň biri ussat, ýene bir ýa-da ikisi gul bolan leňňer ulgamy ("gaýçy") bilen;
• Iki hereketlendiriji gol bilen.
Iki hereketlendiriji eli bolan kuwwatly penjire gurluş taýdan bir leňňer mehanizmine meňzeýär, ýöne hereketlendiriji dişli we göteriji hereketlendirijiler bilen birikdirilen iki dişli sektora eýe.Leňňer ulgamy bolan mehanizm has çylşyrymly, diňe bir hereketlendiriji hereketlendiriji we iki nokatda aýnanyň goldawy bilen aýnany götermegi we düşürmegi üpjün edýän birnäçe kömekçi leňňer bar.Bu mehanizm, iki hereketlendiriji eli bilen mehanizmlere mahsus aýnanyň deň däl göterilmeginden we düşmeginden gaça durýar.
Leňňer penjiresini sazlaýjy ýönekeý işleýär: tutawaçdan ýa-da elektrik hereketlendirijisinden tork hereketlendiriji dişli arkaly dişli sektora geçirilýär we leňňeriň terjime hereketine öwrülýär.Ters tarapy bilen, leňňer sahnany we oňa bagly aýnany itýär, leňňeriň süýşmegi rolikini arka sahnanyň aşagyndaky süýşmek bilen öwezini dolýar.Aýnany saýlanan ýagdaýda berkitmek, bahary gulplamak mehanizmi arkaly amala aşyrylýar.
Tagta we pion penjire sazlaýjysynyň dizaýny we işleýiş prinsipi
Tekst we penjiräni sazlaýjy diýseň ýönekeý enjam bar.Bu mehanizm, hereketlendiriji dişli, elektrik hereketlendirijisini we aýna dakylýan kysmy birleşdirýän wagona esaslanýar.Wagon, dik dikligine we gysgyçda ýerleşýär, şonuň üçin hereketlendiriji dişli tekeriň dişleri bilen hereket eder we raf hem wagon üçin gollanma bolup hyzmat eder.
Çeňňek we gysgyç ESP ýönekeý işleýär: elektrik hereketlendirijisinden tork hereketlendiriji dişli bilen iýmitlenýär, tekeriň üstünden aýlanyp başlaýar we tutuş arabany arkasyna çekip başlaýar - aýna şeýle ýokarlanýar ýa-da ýykylýar.Wagon duranda, dişli gulplar we aýna saýlanan ýagdaýda berkidilýär.
Kuwwatly penjireleri dolandyrmagyň we işlemegiň aýratynlyklary
Sözümiň ahyrynda, ESP-ni dolandyrmak barada birnäçe söz.Enjamlaryň irki modellerinde gönüden-göni dolandyryş ulanyldy, onda tutawaç elektrik hereketlendirijisini dolandyrmak üçin düwme ýa-da düwmeler bilen çalşyryldy.Şeýle ulgam ýönekeý, ýöne kemçilikleri köp, şonuň üçin köp funksiýaly elektron dolandyryş ulgamy çalşyldy.Mysal üçin, dolandyryş düwmesiniň bir gysga basylmagy bilen aýna göterilip we peseldilip bilner, ulgam awtoulag ýaraglananda penjireleri awtomatiki ýapyp biler we ş.m.
Döwrebap penjiräni sazlaýjy indi diňe bir mehanizm däl, datçikler, dolandyryş we herekete getirijiler bilen çylşyrymly ulgam bolup, bu ulagy has amatly we amatly edýär.
Iş wagty: Awgust-22-2023