Içki ýanýan dwigatelleriň güýjüni ýokarlandyrmak üçin ýörite bölümler - turbo güýçlendirijiler giňden ulanylýar.Makalada turbo güýçlendirijiniň nämedigini, bu bölümleriň haýsy görnüşlerini, nähili tertipleşdirilendigini we işleriniň haýsy ýörelgelere esaslanýandygyny, şeýle hem abatlamak we abatlamak hakda okaň.
Turbo güýçlendiriji näme?
Turbo güýçlendiriji, içerki ýangyç hereketlendirijileriniň umumy basyş ulgamynyň esasy düzüm bölegi, çykýan gazlaryň energiýasy sebäpli hereketlendirijiniň kabul ediş ýolundaky basyşy ýokarlandyrmak üçin birlikdir.
Turbo güýçlendiriji, dizaýnyna düýpgöter päsgel bermezden içerki ýangyç hereketlendirijisiniň güýjüni ýokarlandyrmak üçin ulanylýar.Bu enjam, ýangyç kameralaryna köp mukdarda ýangyç-howa garyndysyny üpjün edip, hereketlendirijiniň kabul ediş ýolundaky basyşy ýokarlandyrýar.Bu ýagdaýda ýangyç, has köp mukdarda gazyň emele gelmegi bilen has ýokary temperaturada ýüze çykýar, bu porşona basyşyň ýokarlanmagyna we netijede tork we hereketlendirijiniň kuwwatynyň ýokarlanmagyna getirýär.
Turbo güýçlendirijiniň ulanylmagy, bahasynyň minimal ýokarlanmagy bilen hereketlendirijiniň güýjüni 20-50% ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär (we has möhüm üýtgeşmeler bilen kuwwatyň ösüşi 100-120% -e ýetip biler).Simplönekeýligi, ygtybarlylygy we netijeliligi sebäpli turbo güýçlendiriji esasly basyş ulgamlary içerki ýangyç hereketlendirijileriniň ähli görnüşlerinde giňden ulanylýar.
Turbo güýçlendirijileriň görnüşleri we aýratynlyklary
Häzirki wagtda dürli turbo güýçlendirijiler bar, ýöne olary maksadyna we ulanylyşyna, ulanylýan turbinanyň görnüşine we goşmaça işleýşine görä toparlara bölmek mümkin.
Maksada görä, turbo güýçlendirijileri birnäçe görnüşe bölmek bolar:
• Bir basgançakly basyş ulgamlary üçin - hereketlendirijä bir turbo güýçlendiriji ýa-da birnäçe silindrde işleýän iki ýa-da has köp enjam;
• Seriýa we yzygiderli paralel inflýasiýa ulgamlary üçin (Twin Turbo-nyň dürli görnüşleri) - silindrleriň umumy toparynda işleýän iki meňzeş ýa-da dürli birlik;
• Iki basgançakly basyş ulgamlary üçin silindrleriň bir topary üçin jübüt (yzygiderli biri-birinden) işleýän dürli häsiýetli iki sany turbo güýçlendiriji bar.
Iň köp ulanylýan, bir turbo güýçlendirijiniň esasynda gurlan bir basgançakly basyş ulgamlary.Şeýle-de bolsa, şeýle ulgamda iki ýa-da dört meňzeş birlik bolup biler - mysal üçin, V görnüşli hereketlendirijilerde, her hatar silindrler üçin aýratyn turbo güýçlendirijiler ulanylýar, köp silindrli hereketlendirijilerde (8-den gowrak) dört sany turbo güýçlendiriji ulanylyp bilner. 2, 4 ýa-da has köp silindrde işleýär.Has az ýaýran iki basgançakly basyş ulgamy we Twin-Turbo-nyň dürli üýtgeşiklikleri, diňe jübütde işläp bilýän dürli aýratynlyklary bolan iki turbo güýçlendirijini ulanýarlar.
Ulanylyşyna görä, turbo güýçlendirijileri birnäçe topara bölmek bolar:
• Motoryň görnüşi boýunça - benzin, dizel we gaz elektrik birlikleri üçin;
• Dwigateliň göwrümi we güýji nukdaýnazaryndan - kiçi, orta we ýokary güýçli birlikler üçin;ýokary tizlikli hereketlendirijiler we ş.m.
Turbo güýçlendirijiler iki görnüşli turbinanyň biri bilen enjamlaşdyrylyp bilner:
• Radial (radial-eksenel, merkezden gaçyryş) - çykýan gazlaryň akymy turbinaly hereketlendirijiniň periferiýasyna iýmitlenýär, merkezine geçýär we eksenel ugry boýunça akdyrylýar;
• Ok - gaz çykaryjy gazlaryň akymy, turbinaly hereketlendirijiniň oky boýunça (merkeze) üpjün edilýär we daş-töwereginden çykýar.
Häzirki wagtda bu shemalaryň ikisi-de ulanylýar, ýöne kiçi dwigatellerde köplenç radial-eksenel turbinaly turbo güýçlendirijileri tapyp bilersiňiz we güýçli kuwwat birliklerinde eksenel turbinalary makul bilýärler (bu düzgün bolmasa-da).Turbinanyň görnüşine garamazdan, ähli turbo güýçlendirijiler merkezden gaçyryş kompressory bilen enjamlaşdyrylandyr - içindäki howa hereketlendirijiniň merkezine berilýär we daş-töwereginden aýrylýar.
Häzirki zaman turbo güýçlendirijileri dürli funksiýalara eýe bolup bilerler:
• Iki gezek giriş - turbinanyň iki girişi bar, olaryň her biri silindrleriň bir toparyndan çykýan gazlary alýar, bu çözgüt ulgamdaky basyşyň peselmegini azaldýar we durnuklylygy ýokarlandyrýar;
• Üýtgeýän geometriýa - turbinanyň hereketli pyçaklary ýa-da süýşýän halkasy bar, bu arkaly gaz çykaryjy gazlaryň hereketlendirijisine üýtgedip bilersiňiz, bu hereketlendirijiniň işleýiş tertibine baglylykda turbo güýçlendirijiniň aýratynlyklaryny üýtgetmäge mümkinçilik berýär.
Netijede, turbo güýçlendirijiler esasy öndürijilik aýratynlyklary we mümkinçilikleri bilen tapawutlanýar.Bu bölümleriň esasy aýratynlyklaryndan aýratyn bellemeli:
• Basyşyň ýokarlanmagy - kompressoryň çykýan ýerindäki howa basyşynyň girişdäki howa basyşyna bolan gatnaşygy 1,5-3 aralygynda;
• Kompressor üpjünçiligi (kompressoryň üsti bilen howa akymy) - wagt birligine (ikinji) kompressordan geçýän howanyň massasy 0,5-2 kg / s aralygynda;
• Işleýiş tizligi diapazony birnäçe ýüzden (güýçli dizel lokomotiwleri, senagat we beýleki dizel hereketlendirijileri üçin) sekuntda on müňlerçe (häzirki mejbury hereketlendirijiler üçin) öwrülişiklere çenli üýtgeýär. Iň ýokary tizlik turbinaly we kompressor impelleriň güýji bilen çäklendirilýär, merkezden gaçyryş güýçleri sebäpli aýlanma tizligi gaty ýokary bolsa, tigir ýykylyp biler.Döwrebap turbo güýçlendirijilerde tigirleriň periferiýa nokatlary 500-600 ýa-da ondanam köp m / s tizlikde aýlanyp bilýär, ýagny ses tizliginden 1,5-2 esse çalt, bu turbinanyň häsiýetli sygyrynyň döremegine sebäp bolýar;
• Turbina girýän gaz gazlarynyň işleýiş / iň ýokary temperaturasy 650-700 ° C aralygynda, käbir ýagdaýlarda 1000 ° C-e ýetýär;
• Turbinanyň / kompressoryň netijeliligi, adatça, 0,7-0,8 bolýar, bir bölümde turbinanyň netijeliligi adatça kompressoryň täsirinden pes bolýar.
Şeýle hem, bölümler ululygy, gurnama görnüşi, kömekçi komponentleri ulanmak zerurlygy we ş.m. tapawutlanýar.
Turbo güýçlendiriji dizaýny
Umuman, turbo güýçlendiriji üç esasy komponentden durýar:
1.Turbin;
2.Kompressor;
3.Aşaýyş jaýy (merkezi ýaşaýyş jaýy).
Içki ýanýan hereketlendirijiniň umumy howa basyş ulgamynyň adaty diagrammasy
Turbina, egzoz gazlarynyň kinetik energiýasyny mehaniki energiýa (tigiriň momentinde) öwürýän birlikdir, bu kompressoryň işlemegini üpjün edýär.Kompressor howany nasoslamak üçin birlikdir.Rulman jaýy iki bölümi hem bir gurluşa birleşdirýär we onda ýerleşýän rotor şahasy, turbinanyň tigirinden kompressor tekerine torkyň geçirilmegini üpjün edýär.
Turbo güýçlendiriji bölümi
Turbina we kompressor meňzeş dizaýna eýe.Bu bölümleriň hersiniň esasy, periferiýa we merkezi böleklerinde basyş ulgamyna birikmek üçin turbalar bolan kokleýar bedenidir.Kompressorda giriş turbasy elmydama merkezde, işleýiş (çykaryş) periferiýada.Turbalaryň eksenel turbinalar, radial-eksenel turbinalar üçin birmeňzeş tertibi, turbalaryň ýerleşýän ýeri tersine (periferiýada - kabul ediş, merkezde - işleýiş).
Gabyň içinde ýörite şekilli pyçakly tigir bar.Iki tigir - turbina we kompressor - podşipnikden geçýän umumy şahada saklanýar.Tigirler gaty guýma ýa-da birleşdirilen, turbinaly tigir pyçaklarynyň görnüşi, çykýan gaz energiýasynyň iň netijeli ulanylmagyny üpjün edýär, gysyjy tigir pyçaklarynyň görnüşi iň ýokary merkezden gaçyryş effektini üpjün edýär.Döwrebap ýokary derejeli turbinalar pes agramly we has gowy öndürijiligi bolan keramiki pyçaklar bilen birleşdirilen tigirleri ulanyp biler.Awtoulag dwigatelleriniň turbo güýçlendirijileriniň tigirleriniň ululygy 50-180 mm, güýçli lokomotiw, senagat we beýleki dizel hereketlendirijileri 220-500 mm ýa-da ondanam köp.
Iki jaý hem möhürler bilen boltlar bilen podşipnik jaýyna oturdyldy.Bu ýerde ýönekeý podşipnikler (köplenç ýörite dizaýn rulonlary) we O halkalar ýerleşýär.Şeýle hem merkezi jaýda podşipnikleri we milleri ýaglamak üçin nebit kanallary, käbir turbo güýçlendirijilerde we suw sowadyjy kurtkanyň boşlugy bar.Gurmak wagtynda enjam motoryň ýaglamak we sowadyş ulgamlaryna birikdirildi.
Turbo güýçlendirijiniň dizaýnynda, gaz çykaryjy gazyň gaýtadan işleýiş ulgamynyň bölekleri, nebit klapanlary, bölekleriň ýaglanmagyny gowulandyrmak üçin elementler we olaryň sowadylmagy, gözegçilik klapanlary we ş.m. ýaly dürli kömekçi komponentler hem üpjün edilip bilner.
Turbo güýçlendiriji bölekler ýörite polat derejelerinden ýasalýar, turbinaly tigir üçin ýylylyga çydamly polatlar ulanylýar.Dürli iş re inimlerinde dizaýnyň ygtybarlylygyny üpjün edýän ýylylyk giňelme koeffisiýentine görä materiallar seresaplylyk bilen saýlanýar.
Turbo güýçlendiriji howa basyşy ulgamyna girýär, ol hem kabul ediş we işleýiş manifoldlaryny öz içine alýar we has çylşyrymly ulgamlarda - sowadyjy (zarýadly howa sowadyjy radiator), dürli klapanlar, datçikler, damperler we turbalar.
Turbo güýçlendirijiniň işleýiş ýörelgesi
Turbo güýçlendirijiniň işlemegi ýönekeý ýörelgelere esaslanýar.Gurluşyň turbinasy hereketlendirijiniň işleýiş ulgamyna, kompressoryň - kabul ediş ulgamyna girizilýär.Dwigateliň işleýşi wagtynda, çykýan gazlar turbina girýär, tigir pyçaklaryna urýar, kinetiki energiýasynyň bir bölegini berýär we aýlanmagyna sebäp bolýar.Turbinadan gelýän tork, gysgyç tigirlerine göni mil arkaly iberilýär.Aýlananda, gysyjy tigir howany daş-töwerege zyňýar we basyşyny ýokarlandyrýar - bu howa kabul ediş manifoldyna berilýär.
Bir turbo güýçlendirijiniň birnäçe kemçilikleri bar, olaryň esasysy turbo gijikdirilmegi ýa-da turbo çukury.Gurluşyň tigirleriniň massasy we käbir inersiýasy bar, şonuň üçin güýç bölüminiň tizligi ýokarlananda derrew aýlanyp bilmeýär.Şonuň üçin gaz pedalyny ýiti basanyňyzda, turbo görnüşli hereketlendiriji derrew tizlenmeýär - gysga arakesme, elektrik togy kesilýär.Bu meseläniň çözgüdi ýörite turbinaly dolandyryş ulgamlary, üýtgeýän geometriýaly turbo güýçlendirijiler, seriýaly parallel we iki basgançakly basyş ulgamlary we başgalar.
Turbo güýçlendirijiniň işleýiş ýörelgesi
Turbo güýçlendirijileri abatlamak we abatlamak meseleleri
Turbo güýçlendiriji minimal tehniki hyzmat etmeli.Esasy zat, motoryň ýagyny we ýag süzgüçini wagtynda üýtgetmek.Dwigatel henizem köne ýagda birnäçe wagtlap işledip bilýän bolsa, bu turbo güýçlendiriji üçin ölüme sebäp bolup biler - hatda ýokary ýüklerde çalgy ýagynyň hiliniň birneme peselmegi enjamyň dykylmagyna we weýran bolmagyna sebäp bolup biler.Şeýle hem, turbinaly bölekleri sökmegi talap edýän uglerod ýataklaryndan wagtal-wagtal arassalamak maslahat berilýär, ýöne bu iş diňe ýörite gurallaryň we enjamlaryň kömegi bilen ýerine ýetirilmelidir.
Nädogry turbo güýçlendiriji köplenç abatlamakdan has aňsat.Çalyşmak üçin, hereketlendirijide öň gurlan şol bir görnüşdäki we modelli birligi ulanmaly.Beýleki aýratynlyklary bolan turbo güýçlendirijiniň gurulmagy, elektrik bölüminiň işleýşini bozup biler.Bölümi saýlamaga, gurnamaga we hünärmenlere sazlamaga ynanmak has gowudyr - bu işiň dogry ýerine ýetirilmegini we hereketlendirijiniň kadaly işlemegini kepillendirýär.Turbo güýçlendirijini dogry çalyşmak bilen hereketlendiriji ýokary güýje eýe bolar we iň kyn meseleleri çözüp biler.
Iş wagty: Awgust-21-2023