Diş gutusynda torkyň geçirilmegi we üýtgemegi dürli diametrli dişli enjamlar arkaly amala aşyrylýar.Dişli gutujy dişliler bloklar diýlip atlandyrylýar - gutularyň dişli bloklary, gurluşy we işleýşi, şeýle hem abatlaýyş we abatlaýyş hakda makalada okaň.
Dişli bloklaryň maksady we dişli gutydaky orny
Awtomatiki ýaýlymlaryň köpelmegine garamazdan, el bilen (ýa-da el bilen) ýaýlymlar meşhurlygyny we ähmiýetini ýitirmeýär.Munuň sebäbi ýönekeý - el bilen berişler dizaýnda ýönekeý, ygtybarly we sürmek üçin giň mümkinçilikleri döredýär.Mundan başga-da, mehaniki gutulary bejermek we goldamak has aňsat.
Bilşiňiz ýaly, el bilen berişlerde biri-biri bilen gatnaşyp bilýän torky üýtgetmek üçin dürli diametrli dişli şahlar ulanylýar.Dişli enjamlar çalşylanda bir ýa-da başga bir jübüt dişlenýär we diametrleriniň (we dişleriň sanyna) baglylykda awtoulagyň hereketlendiriji oklaryna gelýän tork üýtgeýär.Awtoulaglaryň we ýük awtoulaglarynyň el bilen işleýän dişli gutusynda jübüt dişli sany dörtden (köne 3 tizlikli gutujyklarda) ýedi (häzirki köpçülikleýin 6 tizlikli gutujyklarda) bolup biler, jübütleriň biri ters dişli hereket etmek üçin ulanylýar.Traktorlaryň gutularynda we ýörite maşynlaryň dürli maşynlarynda jübüt dişli sany on ýa-da ondanam köp bolup biler.
Gutydaky dişliler şahalarda ýerleşýär (erkin ýa-da berk, aşakda düşündirilýär) we ygtybarlylygy ýokarlandyrmak we dizaýny ýönekeýleşdirmek üçin käbir dişli enjamlar bir gurluşa - dişli bloklara ýygnalýar.
Dişli gutujykly dişli blok, gutynyň işleýşi wagtynda şol bir burç tizliginde aýlanýan 2 ýa-da has köp dişli bir bölekli gurluşdyr.Dişleri bloklara birleşdirmek birnäçe sebäplere görä amala aşyrylýar:
- Ulanylýan komponentleriň sanynyň azalmagy bilen gutynyň dizaýnyny ýönekeýleşdirmek.Bir dişli öz berkitmelerini we hereketlendirijisini üpjün etmeli bolansoň, bir blokda birleşmek, her dişli üçin aýratyn bölekleri zerur däl edýär;
- Dişli guty bölekleriniň önümçiliginiň öndürijiligini ýokarlandyrmak;
- Geçirişiň ygtybarlylygyny ýokarlandyrmak (komponentleri azaltmak we dizaýny ýönekeýleşdirmek arkaly).
Şeýle-de bolsa, dişli bloklaryň bir kemçiligi bar: eger dişli biri döwülse, ähli bloky üýtgetmeli.Elbetde, bu abatlaýyş çykdajylaryny ýokarlandyrýar, ýöne şeýle çözgüt ýokarda beýan edilen sebäplere görä birnäçe gezek öwezini dolýar.
El bilen geçiriji dişli bloklaryň bar bolan görnüşlerini we dizaýn aýratynlyklaryny has jikme-jik öwreneliň.
Dişli bloklaryň görnüşleri we dizaýn aýratynlyklary
Dişli bloklary ulanylyşyna we maksadyna görä toparlara bölmek bolar:
- Aralyk dişli dişli bloklar;
- hereketlendiriji (ikinji derejeli) dişli bloklar;
- Dişli dişli bloklar.
Bu ýagdaýda, aýratyn dişli blokyň içinde görünmezligi üçin, hereketlendiriji (başlangyç) wilka adatça dişli bilen bir wagtda ýasalýar.
KP aralyk şahalary dişli bloklaryň dizaýnyna görä iki görnüşe bölüp bolar:
- Gaty - dişli we şah bir bitewi emele getirýär;
- Görnüşi düzmek - dişli bloklar we mil, bir gurluşa ýygnanan garaşsyz böleklerdir.
Birinji ýagdaýda, mil we dişli enjamlar şol bir eserden ýasalýar, şonuň üçin olar aýrylmaz bölekdir.Şeýle şahlar iň ýönekeý dizaýn we arzan bahasy bolany üçin iň ýygydyr.Ikinji ýagdaýda, gurluş şahadan we oňa berkidilen iki ýa-da üç ýa-da has köp dişli blokdan ýygnalýar.Anyöne islendik ýagdaýda hasaplaýjy wilkadaky dişli bloklar tutuşlygyna aýlanýar.
Hereketlendirilen (ikinji derejeli) şahalar diňe görnüşi düzýär we dişli bloklar milde erkin aýlanyp bilýärler - diňe belli bir dişli açylan pursatynda birikdirmeleriň kömegi bilen berkidilýär.El bilen geçirişiň dizaýn aýratynlyklary sebäpli, hereketlendiriji şaha bloklarynda 2-den köp dişli ýok we adatça bular ýakyn dişli dişlilerdir.Mysal üçin, 1-nji we 2-nji, 3-nji we 4-nji dişli dişli, şeýle hem 2-nji we 3-nji dişli (1-nji dişli dişli aýratyn ýerleşýän bolsa) we ş.m. bloklara birleşdirilip bilner.Шул bu ýagdaýda tork akymy gönüden-göni guluň sürüjisinden gelýär).
Ters dişli enjamlarda elmydama diňe iki dişli bar, olaryň biri belli bir hasaplaýjy dişli, ikinjisi ikinji derejeli dişli.Bu baglanyşyk netijesinde tork akymy tersine we ulag tersine bolup biler.
Dişli gutujykly dişli bloklaryň hemmesi düýbünden birmeňzeş dizaýna eýedir - olar bir polat biletden işlenýär we diňe käbir ýagdaýlarda şaha berkidilmegi ýa-da birikdirmeler, şeýle hem podşipnikler gurmak üçin goşmaça elementler bar.Dişli guty hem dik dişli, hem-de adaty hereketlendiriji dişli ulanýar.Döwrebap gutularda dikligine dişli enjamlar köplenç ulanylýar, bu bolsa iş wagtynda pes ses derejesini döredýär.Şeýle-de bolsa, ters dişliler köplenç çalt hereket edýärler, sebäbi pes tizlikde işleýärler we ses derejesi olar üçin möhüm däl.Köne stilde elde berişde, dişli enjamlaryň hemmesi ýa-da diýen ýaly hereket edýär.
Dişli bloklar polatdan belli bir derejede ýasalýar, sebäbi iş wagtynda gaty köp ýük bolýar.Şeýle hem, gurluş taýdan dişli bloklar şok we beýleki mehaniki, şeýle hem termiki ýüklere üstünlikli garşy durýan uly we uly böleklerdir.Emma muňa garamazdan, dişli bloklar wagtal-wagtal abatlanylmagyny ýa-da çalşylmagyny talap edýär.
Dişli bloklary abatlamak we çalyşmak meselesi
Dişli bloklar kyn şertlerde işleýär, wagtyň geçmegi bilen olarda dürli näsazlyklar ýüze çykyp biler.Ilki bilen, dişli diş geýmek bilen häsiýetlendirilýär, munuň öňüni alyp bolmaýar.Ulagyň ýumşak işlemegi bilen, dişli bloklaryň könelmegi gaty güýçli däl, şonuň üçin onlarça ýyllap işläp biler we bu bölekleriň köýnek sebäpli çalşylmagy seýrek bolýar.
Dişli enjamlary çalyşmagyň köplenç olaryň deformasiýasy, döwülmegi, döwülmegi we dişleriň döwülmegi ýa-da doly ýok edilmegi (köplenç dişli dişli dişli guty işledilende ýüze çykýar).Bu näsazlyklaryň hemmesi dişli gutynyň sesiniň ýokarlanmagy, daşarky sesleriň peýda bolmagy, işleýiş we dişleýiş wagtynda üwemek ýa-da gysmak, şeýle hem dişli gutynyň bir ýa-da birnäçe dişli işlemezligi bilen ýüze çykýar.Bu ýagdaýlaryň hemmesinde dişli guty abatlanylmaly we dişli blok çalşylmaly.Bu ýerde abatlaýyş işleriniň tertibini göz öňünde tutmarys, sebäbi gutynyň görnüşine we modeline bagly bolany üçin, ulagy abatlamak we bejermek boýunça görkezmelerde doly düşündiriş tapyp bilersiňiz.
Dişli bloklaryň we tutuş gutynyň hyzmat möhletini uzaltmak üçin, geçirişiň yzygiderli tehniki hyzmaty edilmelidir, şeýle hem ulagy seresaplylyk we başarnykly dolandyrmaly - dişli dogry açyň we öçüriň, häzirki şertler üçin iň amatly tizlikde sürüň we ş.m. .
Iş wagty: 27-nji awgust-27-nji awgust